29.07.1998
Неодамна прочитав нешто што не сум го знаел: дека “духот на поетот сака(л) публика, па макар тоа да се и биволи” (I). Јас не сум поет и никогаш не сум имал потреба од публика. За биволи и да не зборуваме.
Напротив, откако паметам за себе повеќе сакав да бидам сам одошто во глупаво и здодевно друштво. Оваа максима (за која отпосле открив дека ја формулирал Монтењ пред повеќе стотици години) ме раководеше и во моите односи со луѓето, а подоцна, кога фатив да се мешам во политиката, и во тие мои односи со политичките субјекти. Ова е причината што никогаш не настојувам да остварам некаков однос со луѓето што ми се интересни. Оставам или тоа да стане по игра на случајот или, евентуално, тие да ме побараат мене. А ако некој сака да се види со мене, треба да дојде и да ме посети. Обратното ретко се случува. Може да појдам и да посетам само некој стар, изнемоштен или болен човек кој изразил желба да ме види.
На времето, додека сè уште живеевме во старата заедничка татковина, еден ден посака да се види со мене (како претседател на Лигата за демократија) американскиот амбасадор во Белград, г. Зимерман (кому што јас презимето постојано му го изговарав на германски: Цимерман). И, со оглед на тоа што мојата партија тогаш немаше сопствени простории, го поканив и го примив во мојот работен кабинет на Правниот факултет во Скопје. Човекот дојде (со двајца советници) и си направивме долг и исцрпен муабет.
Деновиве, од причини што ми беа наполно непознати, посака да се види со мене една домашна политичка “ѕвезда”, богат човек (сопственик на цел еден весник), некогашен претседателски кандидат итн. итн. Со оглед на тоа што “интересентот” не дефинираше од кои причини (и во кое својство) сака да ме сретне, јас постапив на ист начин како и во случајот со г. Зимерман: го поканив во мојот работен кабинет на факултетот.
Назначеното време (што и инаку ми е резервирано за прием на студенти) заврши, а славниот човек не се појави во мојот работен простор и не ја повтори желбата да ме види. Од тоа колку пати неговата секретарка ми повтори дека можеле веднаш да испратат кола по мене, беше јасно оти човеков сметаше дека јас треба да појдам кај него за да видам што го интересира. А мене тоа не ми паѓаше на ум и така ми пропадна историската шанса да го запознам.
Во духот на ова што го раскажувам, се случи еден ден да се сретнам со еден млад културен деец, кој (пак од причини што ми се наполно непознати) сакаше да се сретне со мене и лично да ми го врачи првиот број на културниот весник што фати да го издава, а што, патем речено, доживеа само два броја. Не се сеќавам во подробности за што зборувавме, само знам дека по малу ми пречеше неговото и премногу ласкавото мислење за мене. Нејсе!
Пред една недела, во интервјуто што го даде за еден политички неделник (сега веќе не како културен, туку како политички деец) и од кое го дознав она за љубовта на поетите спрема биволите, овој ист млад човек се нафрли со дрвја и камења врз “вештите кујни на безживотната комунистичка номенклатура” кои “одамна конструираат црни вицеви дека народот добива онаква власт каква што заслужува”. Според младиов културно-политички работник, “за жал, тоа продолжи(ло) и сега и најчесто е мудрувано од македонската интелигенција, поточно од оној помал нејзин дел кој има(л) привилегија за јавни настапи и има општествени функции во институции или организации”.
Како што е повеќе или помалу општопознато, во предвечерјето на првите парламентарни избори во Македонија “се прославив” со моето предупредување до македонскиот народ да внимава како ќе гласа, зашто за првпат во својата историја ќе добие “власт каква што заслужува”. Сега ги читам и препрочитувам зборовите на младиот културно-политички работник и не може да се ослободам од мислата оти токму мене ме има на ум како човек кој “…конструира црни вицеви дека народот добива онаква власт каква што заслужува”.
Добро! Секој има право на сопствено мислење и не мора да се согласи со сѐ што јас ќе изговорам. Дотолку повеќе што мислата, според која, секој народ има власт каква што заслужува не е моја, туку на стариот добар Хегел (купена преку Черчил!). Младиот културно-политички деец очигледно не го знае потеклото на тој “црн виц” и тоа не може да му се прости. Впрочем, не е ни прв ниту последен што не знае кој е авторот на таа политички беспрекорно точна констатација.
Она, меѓутоа, што на младиов човек тешко може да му го простам е неговиот заклучок дека овие “политички вицови” ги пуштаат припадници на “македонската интелигенција, поточно од оној помал нејзин дел кој има(л) привилегија за јавни настапи и има општествени функции во институции или организации”.
Со оглед на тоа што случајно спаѓам и во кругот на луѓето кои во оваа земја (мошне лекомислено, впрочем) се нарекуваат интелигенција, како и во кругот на оние од нив што имаат “привилегија за јавни настапи”, јасно е како бел ден дека бунтовниот културно-политички деец ме има мене на ум како пуштач на “црните вицови” на безживотната комунистичка номенклатура. Притоа ми е наполно нејасно од каде јас на таа злогласна црна листа.
Инаку, воопшто не ми паѓа на памет ни да ја бранам македонската “интелигенција” (зашто точно знам на кои луѓе мисли младиот господин). Таа главно била и останува проститутка раr exelance, која, што за пари, што за почести (МАНУ, место во Алејата на “великаните” на градските гробишта!), била готова да ѝ служи на власта. И од тоа нема спас. За утеха, така е и во други, многу пософистицирани светови од нашиов балкански! А не ми паѓа на памет да се бранам ни себеси, напросто затоа што со тоа друштво немам ништо заедничко.
Пред некое време, на една прилепска телевизија, еден новинар ме праша дали некогаш сум бил предложен за член на МАНУ. Новинарот погрешно го разбра мојот одговор (“За жал, не!”) и фати некаква славопојка на сметка на таа наша “врвна институција”, што била сон на секој “интелектуалец”. Морав да го прекинам:
– Простете, ве молам! Со она “за жал” сакав само да кажам дека така никогаш не сум имал можност јавно да одбијам да бидам член на тоа лошо друштво! Новинарот се стаписа!
Целово ова писание има само една цел: да го повтори “црниот виц” дека народот секогаш има власт каква што заслужува: ако нашите пензионери гласаат за Бране Црвенковски поради 10-те проценти (одненадеж) зголемени пензии, ако родителите на основачињата гласаат за неговата партија поради бесплатните учебници, тогаш ние не само што ќе имаме власт каква што заслужуваме, туку ќе бидеме и народ што многу евтино може да се купи! Октомври се ближи и ние ќе видиме дали сме навистина толку евтина ороспија колку што не смета подмладокот на СКМ!
###
Сакате да продолжите со читањето на останатите 319 колумни? Обезбедете си примерок
Оваа колумна е само една 319-те издадени во збирката наречена едноставно „Колумни“. Оваа книга како и сите останати во издание на Фондацијата Ѓорѓи Марјановиќ не се продаваат на „традиционален“ начин туку се добиваат како благодарност за вашата донација. Финансиските средства обезбедени од донациите ќе бидат употребени за помош при школување и вработување на деца без родители, што е една од нашите стратешки определби.
Инструкции за нарачување
За да ја добиете оваа книга, кликнете на копчето Донирај во горниот десен агол и во полето за забелешка наведете ја адресата на која сакате да ви биде доставена книгата. Донирајте износ по Ваш избор во Фондот за школување на Фондацијата Ѓорѓи Марјановиќ а ние книгите заедно со автограмот од авторот ќе ги доставиме на Вашата домашна адреса. При нарачката, во полето Белешка за нарачката, задолжително наведете „Колумни“.
Забелешка: Можете да донирате износ по ваш избор но не помал од 1500 ден + поштарина. Поштарината за испорака во Македонија изнесува 130 денари. За испорака надвор од Македонија, ве молиме контактирајте нé претходно.