22.07.1998
Од поодамна ми се вртат во главата некакви аналогии во врска со Крлежиниот Леоне од “Господата Глембаеви” и нашите владејачки господа Глембаеви: на Леоне, од една страна, му се гади од неговото семејство (збогатено преку криминал), но, од друга страна, во ниеден момент не му паѓа на памет да престане да живее “на голема нога” на сметка на тоа исто злосторничко семејство. Нашите “државотворни” господа Глембаеви не се обидуваат дури ни да личат на Леоне: ним не само што не им се гади од начинот на кој нивното “семејство” дојде и речиси 50 години се одржуваше на власт, туку, напротив, се гордеат што се директен подник од Семејството! Само така може да се разбере прочуената изјава на нивниот шеф дека биле “државотворна партија”.
Во меѓувреме, за да не се сетат Власите дека во “матна и крвава” Македонија сѐ си останува по старо, овдешните господа Глембаеви фатија да си играат не знам “посткомунизам” ли, правна држава ли, та де ја “приватизираат” општествената сопственост (ставајќи си ја во сопствениот џеб како да им е татковина или дедовина), де исправаат историски неправди, донесувајќи (под невиден и нескриен притоск на ММФ и Светската банка, пред сѐ) една карикатура од закон за денационализација. Со последниов, наводно, имале за цел да го уредат начинот, условите и постапката за враќање во сопственост на имот “одземен во корист на државата” (вака еуфемистички ја нарекуваат серијата повоени грабежи на сѐ што им падна под рака).
Тоа што меѓународната заедница го прифаќа овој “закон” воопшто не ме чуди: та нели тоа исто друштво (од свои причини, поради свои интереси) и ја призна безочната изборна кражба од 1994 година. А, не ме чуди многу ни фактот дека наследниците на ограбените сопственици се однесуваат спрема тоа чудо од регулатива како спрема закон што има за цел нешто повеќе одошто да им фрли прав во очи на кратковидите странци: ако некој веќе се помирил со судбината дека нема исправање на старите квази-комунистички неправди, сега, кога “широкоградите” СДСМ-овски господа Глембаеви решија да вратат по некоја ронка, истиот тој некој веројатно си вели: “Дај што даваш!”. И ронка е повеќе од ништо!
На оној што умее да гледа, да слуша (и, евентуално, да чита), воопшто не му е тешко да ја согледа шарената лага престорена во руво на закон. Да не беше така, владејачките јуноши ќе постапеа како власта во сите посткомунистички држави и првин ќе донесеа регулатива со која се поништуваат историските закони на владејачката “работничка класа” (со кои неправдите беа правени). Како во Чешка, Полска, Унгарија и другаде, поништувањето на разбојничките закони од времето на “диктатурата на пролетаријатот” ќе значеше дека секое одземање имот врз основа на тие “закони” е, всушност, грабеж без вистинска правна основа.
Наспроти тоа, великодушната македонска власт го префрли товарот на докажувањето на неправдата врз жртвите: имотот ќе им се врати (на Куковден!) доколку докажат дека им е сторена неправда! Многумина од оние што ќе поверуваат во “дарежливоста” на Законот за денационализација и ќе се обидат да поведат постапка и да си повратат нешто од она што на нивните родители им било одземено, изгледа сѐ уште не се свесни за тоа во какво замешателство влегуваат.
Законот за денационализација е правен според образецот на уставот на ЧССР (кој, според вицот, имал само два члена: првиот велел дека Русите секогаш се во право, а другиот пак – во случај кога тие не се во право, важел член први). Тој е нескриено комунистички дарежлив – враќа ли враќа! Еден член враќа, другиот го поништува вратеното. Еден “ситен” пример!
Член 2 ги набројува сите “закони и други прописи” според кои се враќа одземениот имот, но затоа пак чл. 4 пропишува дека “одредбите од овој закон не се применуваат и кога имотот е одземен со конфискација изречена за казниви дела до влегување во сила на Кривичниот законик (од 1951 година!), освен за дела на воени злосторства”.
Доколку значи некој бил осуден како воен злосторник наследниците ќе треба да заборават на имотот што му бил конфискуван! На прв поглед изгледа дека се работи за разумно ограничување. Вицот е во тоа што во пресудите на тогашната “народна власт” речиси сите богати луѓе (“класниот непријател”) биле означувани како воени злосторници, воени профитери, кулаци итн. итн.
На времето, во “Демократски форум” (гласникот на Лигата за демократија), фативме да објавуваме кривични пресуди на нашата бивша, никогаш непрежалена “народна власт”. Така, во бр. 5 (стр.5) објавивме извод од пресудата на еден висок Воен суд, во која некојси Велко Д. Миковиќ бил осуден првин на шест, а потем (само!) на две години тешка присилна работа и конфискација на целокупниот имот затоа што за време на војната неколку пати одел во Белград (!?). Со оглед на тоа што човеков не бил во движењето на отпорот, овој факт, според справедливите “народни судии” (ова се нивни зборови), “мора да се толкува како акција против Народноослободителното движење и во тоа се состои неговата вина” (!). Чисто воено злосторство?
Добро, кутриот г. Миковиќ барем спасил глава! Иако го судел Воен суд, иако патувањето во Белград било тежок престап од воена природа, во неговата пресуда никаде не е споменато оти неговото “недело” е воено злосторство, па може да се надеваме дека на неговите наследници нешто ќе им биде вратено. Има, меѓутоа, еден куп “пресуди” во кои осудените се означуваат како воени злосторници за дела што никогаш не ги сториле, а прашање е дали воопшто имало и судење.
Да се присетиме на оние 53 души стрелани во Велес! Има повеќе од веродостојни индиции дека во тој фамозен случај воопшто немало ни обвинение, ни судење, ни право на жалба. Напротив, сѐ зборува за тоа дека “пресудата” отпосле е пишувана. Дека за истиот предмет постојат дури и два различни текста на “пресудата”. Итн. итн.
Знам еден добар и упорен син кој настојува да си го рехабилитира татка си (стрелан како “воен злосторник”!), за кого велешките пресуди велат дека бил соработник на окупатор, а пак болгарските власти, како за инает, оставиле црно на бело докази дека стреланиот имал дебело полициско досие “како приврзаник на комунизмот и македонската автономистичка идеја”. И на потпросечно интелигентен човек му е јасно дека овие две работи меѓусебно се исклучуваат: како ако окупаторот некого го регистрирал како комунист и “антиболгарин”, тој никако не можел да биде негов соработник, па, според тоа, ни воен злосторник.
Барањето за заштита на законитоста во случајов е поднесено до Јавниот обвинител на Република Македонија на 9 октомври 1997 година, а тој до ден денес (мислејќи веројатно на идните избори) не мрднал ни со прст да стори нешто за ревизија на “процесот”. Се чини јасно и зошто не мрда: ако се докаже дека др Богдан Поп Ѓорчев (Бог да го прости!) е ликвидиран без грев и без судење, тоа значи дека така некако било и со другите 52 велешки “воени злосторници” од истата пресуда. А тоа значи дека воен злосторник бил некој друг, да не речам кој. Републичкиот јавен обвинител би морал да побрза, меѓу другото, можеби и токму поради есенските избори.
###
Сакате да продолжите со читањето на останатите 319 колумни? Обезбедете си примерок
Оваа колумна е само една 319-те издадени во збирката наречена едноставно „Колумни“. Оваа книга како и сите останати во издание на Фондацијата Ѓорѓи Марјановиќ не се продаваат на „традиционален“ начин туку се добиваат како благодарност за вашата донација. Финансиските средства обезбедени од донациите ќе бидат употребени за помош при школување и вработување на деца без родители, што е една од нашите стратешки определби.
Инструкции за нарачување
За да ја добиете оваа книга, кликнете на копчето Донирај во горниот десен агол и во полето за забелешка наведете ја адресата на која сакате да ви биде доставена книгата. Донирајте износ по Ваш избор во Фондот за школување на Фондацијата Ѓорѓи Марјановиќ а ние книгите заедно со автограмот од авторот ќе ги доставиме на Вашата домашна адреса. При нарачката, во полето Белешка за нарачката, задолжително наведете „Колумни“.
Забелешка: Можете да донирате износ по ваш избор но не помал од 1500 ден + поштарина. Поштарината за испорака во Македонија изнесува 130 денари. За испорака надвор од Македонија, ве молиме контактирајте нé претходно.